Mission Rajyaseva 2025 - Ethics, Integrity and Aptitude Syllabus/ (नीतिशास्त्र सचोटी आणि अभियोग्यता )

Mission Rajyaseva 2025 - 

Ethics, Integrity and Aptitude Syllabus/ (नीतिशास्त्र सचोटी आणि अभियोग्यता )

महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगा नुसार राज्यसेवा मुख्य परीक्षा 2025 पासून  एकूण २०२५ गुणांची असेल. त्यात खालील घटक असतात-
            1. लेखी परीक्षा – गुण- 1750 (एकूण 9 पेपर)
            2. मुलाखत व व्यक्तिमत्व तपासणी - गुण- 275.
                                                      एकूण गुण - 2025.

लेखी परीक्षेतील ९ पेपर चे स्वरूप खालीलप्रमाणे असेल.
1. पेपर 1 - मराठी - गुण 250
2. पेपर 2 - इंग्लिश - गुण 250

  • महत्वाचे- पेपर १ आणि पेपर २ ह्यांचे गुण अंतिम निवडीसाठी ग्राह्य धरले जाणार नाहीत (Qualifying Nature)

3. पेपर 3- निबंध - गुण 250
4. पेपर 4 - सामान्य अध्ययन 1 [GS 1] - गुण 250
5. पेपर 5 - सामान्य अध्ययन 2 [GS 2] - गुण 250
6. पेपर 6 - सामान्य अध्ययन 3 [GS 3] - गुण 250
7. पेपर 7 - सामान्य अध्ययन 4 [GS 4] - गुण 250
8. पेपर 8 - वैकल्पिक विषय पेपर 1 - गुण 250
9. पेपर 9 वैकल्पिक विषय पेपर 2 - गुण 250

  • महत्वाचे- पेपर 3 – 9 ह्यांचे गुण अंतिम निवडीसाठी (merit) ग्राह्य धरले जाणार.

GS Paper IV- नीतिशास्त्र सचोटी आणि अभियोग्यता /Ethics, Integrity and Aptitude

आयोगा नुसार, या पेपरमध्ये उमेदवारांची सचोटी (integrity), सार्वजनिक जीवनातील समंजसपणा (Probity in Life) आणि समाजाशी व्यवहार करताना त्याला सामोरे जाव्या लागणाऱ्या विविध समस्या आणि संघर्षाबाबतच्या समस्या सोडविण्याच्या दृष्टिकोनाशी (s problem-solving approach and decision making )संबंधित समस्यांबाबत उमेदवारांची वृत्ती आणि दृष्टिकोन (attitude and approach) तपासण्यासाठीच्या प्रश्नांचा समावेश असेल. यावरील प्रश्नांमध्ये पैलू निश्चित करण्यासाठी घटना अभ्यास (Case Study) याचा वापर केला जाईल.

Syllabus-
  • नीतिशास्त्र आणि मानवी परस्पराभिमुखताः मानवतेच्या नीतिमत्तेचे सार, निर्धारक आणि परिणाम, नैतिकतेचे परिमाण, नीतिशास्त्र - खाजगी आणि सार्वजनिक संबंधांमधील, मानवी मूल्ये, महान नेते, सुधारक व प्रशासक यांचे जीवन आणि शिकवण यांपासून धडे, मूल्ये रुजविण्यासाठी कुटुंब, समाज व शैक्षणिक संस्था यांच्या भूमिका.
        [Ethics and Human Interface: Essence, determinants and consequences of Ethics in human                     actions; dimensions of ethics; ethics- in private and public relationships. Human Values –                     lessons from the lives and teachings of great leaders, reformers and administrators; role of                     family, society and educational institutions in inculcating values.]
  • अभिवृत्तीः घटक, संरचना, कार्य; त्याचा प्रभाव आणि विचार व वर्तन यांच्याशी संबंध. नैतिक आणि राजकीय अभिवृत्ती, सामाजिक परिणाम व पाठपुरावा.
        [Attitude: content, structure, function; its influence and relation with thought and behaviour;                     moral and political attitudes; social influence and persuasion.]
  • नागरी सेवेसाठी अभियोग्यता आणि मूलभूत मूल्ये, सचोटी, निःपक्षपातीपणा आणि पक्षीय निरपेक्षता, वस्तुनिष्ठता, सार्वजनिक सेवेसाठी समर्पण, सहानुभूती, सहिष्णुता आणि दुर्बल घटकांप्रती सहानुभूती.
        [Aptitude and foundational values for Civil Service, integrity, impartiality and non-partisanship,             objectivity, dedication to public service, empathy, tolerance and compassion towards the weaker             sections.]
  • भावनिक बुध्दांक - संकल्पना आणि त्याची उपयोगीता, प्रशासन आणि कारभारामध्ये त्यांची उपयुक्तता आणि उपयोजन. भारत आणि जगातील नैतिक विचारवंतांचे आणि तत्वज्ञांचे योगदान.
        [Emotional intelligence-concepts, and their utilities and application in administration and                         governance. Contributions of moral thinkers and philosophers from India and the world.]
  • लोक प्रशासनातील सार्वजनिक / नागरी सेवा मूल्ये आणि नैतिकताः स्थिती व समस्या, सरकारी व खाजगी संस्थांमधील नैतिक चिंता आणि कोंडी; नैतिक मार्गदर्शनाचे स्त्रोत म्हणून कायदे नियम, विनियम व सदसद विवेकबुद्धी, उत्तरदायित्व आणि नैतिक शासन; शासनामध्ये नैतिकता आणि नैतिक मूल्यांचे बळकटीकरण; आंतरराष्ट्रीय संबंध आणि निधीकरणामधील नैतिक समस्या, निगम प्रशासन.
       [Public/Civil service values and Ethics in Public administration: Status and problems; ethical                     concerns and dilemmas in government and private institutions; laws, rules, regulations &                         conscience as sources of ethical guidance; accountability and ethical governance; strengthening 
        of ethical and moral values in governance; ethical issues in international relations and funding;              corporate governance.]
  • प्रशासनातील सभ्यताः लोकसेवेची संकल्पना; प्रशासन व सभ्यता यांचा तत्वज्ञानात्मक आधार, माहितीची देवाण-घेवाण आणि सरकारमधील पारदर्शकता, माहितीचा अधिकार, नीतिसंहिता, आचारसंहिता, नागरिकांची सनद, कार्यसंस्कृती, सेवाप्रदानाचा दर्जा, सार्वजनिक निधीचा विनियोग, भ्रष्टाचाराची आव्हाने.

        [Probity in Governance: Concept of public service; Philosophical basis of governance and                        probity; Information sharing and transparency in government, Right to Information, Codes of                 Ethics, Codes of Conduct, Citizen’s Charters, Work culture, Quality of service delivery, Utilization             of public funds, challenges of corruption.]

  • वरील समस्यांवरील घटना अभ्यास. [Case Studies on the above issues.]




कोण आहेत मोहन चरण माझी - ओडिशा चे नवीन मुख्यमंत्री

मोहन चरण माझी यांची नुकतीच ओडिशा चे पंधरावे मुख्यमंत्री तसेच ओडिशातील पहिले बीजेपी चे मुख्यमंत्री म्हणून निवड करण्यात आली आहे.

व्यक्तिविशेष

  • जन्म - 6 जानेवारी 1972
  • निवड- Keonjhar Legislative assembly.
  • 2019 - 2024 बीजेपी चे ओडिशातील Chief Whip म्हणून कार्य.
  • ओडिशातील आदिवासी संताळी जमातीतील (Santal/ Santhal Tribes) नेता.

संताळ जमात (Santal/ Santhal Tribes)- 

  • लोकसंख्येच्या दृष्टीने झारखंड आणि पश्चिम बंगालमधील सर्वात मोठी जमात तसेच ओडिशा, बिहार, आसाम आणि त्रिपुरा या राज्यांमध्येही आढळते.
  • संताळ हा शब्द पश्चिम बंगालमधील Saont येथील रहिवाशांना संदर्भित. Saont या शब्दाचा बंगाली अर्थ म्हणजे मैदानी जमीन असा होतो


NDA सरकारच कॅबिनेट मंत्रिमंडळ........

 


नव्या सरकारचा शपथविधी 9 जून 2024 रोजी पार पडला. राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी त्यांना पद आणि गोपनीयतेची शपथ दिली. एकूण 71 जणांना नवीन मंत्रिमंडळात संधी मिळाली आहे

महाराष्ट्रातून नितीन गडकरी, पियुष गोयल, रामदास आठवले, रक्षा खडसे,प्रतापराव जाधव आणि मुरलीधर मोहोळ याना नव्या मंत्रिमंडळात स्थान मिळालंय.

मोदी सरकार मधील मंत्र्यांची संपूर्ण यादी खालीलप्रमाणे......

                    कॅबिनेट मंत्री 

1.     नरेंद्र मोदी - पंतप्रधान, आण्विक ऊर्जा अंतराळ विज्ञान 

2.     राजनाथ सिंह - संरक्षण 

3.     अमित शाह - गृह,  सहकार

4.     नितीन गडकरी - परिवहन आणि महामार्ग  

5.     जे. पी. नड्डा - आरोग्य कुटुंब कल्याण खते आणि रसायन

6.     शिवराज सिंह चौहान - कृषी, शेतकरी कल्याण, ग्राम विकास   

7.     निर्मला सीतारामन - अर्थ, कॉर्पोरेट अफेअर्स 

8.     डॉ. एस. जयशंकर- परराष्ट्र व्यवहार 

9.     मनोहर लाल खट्टर - गृहनिर्माण, नगरविकास आणि ऊर्जा 

10. पियुष गोयल - वाणिज्य आणि उद्योग 

11. धर्मेंद्र प्रधान - शिक्षण 

12. सर्वानंद सोनोवाल - बंदरे, जहाजबांधणी, जलमार्ग 

13. डॉ. वीरेंद्र कुमार - समाजकल्याण आणि सामाजिक न्याय 

14. प्रल्हाद जोशी - ग्राहक, अन्नधान्य सार्वजनिक वितरण, नवीन आणि अपारंपरिक ऊर्जा 

15. जुएल ओराम - आदिवासी 

16. गिरीराज सिंह - वस्त्रोद्योग 

17. अश्विनी वैष्णव - रेल्वे, माहिती प्रसारण, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान 

18. ज्योतिरादित्य सिंधिया - दूरसंचार, ईशान्य विकास 

19. भूपेंद्र यादव - पर्यावरण, वने आणि हवामान बदल

20. गजेंद्र सिंह शेखावत - सांस्कृतिक कार्य, पर्यटन 

21. अन्नपूर्णा देवी - माहिती बालकल्याण 

22. किरण रिजिजू - संसदीय कार्य आणि अल्पसंख्याक 

23. हरदीप सिंह पुरी - पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू 

24. डॉ. मनसुख मांडवीया - कामगार आणि रोजगार, क्रीडा आणि युवा कल्याण 

25. जी. किशन रेड्डी - कोळशा आणि खाण 

26. सी. आर. पाटील - जलशक्ती 

27. एच. डी. कुमारस्वामी - अवजड उद्योग आणि स्टील 

28. राम मोहन नायडू - नागरी उड्डाण 

29. चिराग पासवान - अन्नप्रक्रिया उद्योग 

30. जीतन राम मांझी - सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग 

31. राजीव रंजन सिंह - पंचायती राज, मत्स्य, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय 

                    राज्य मंत्री ( स्वतंत्र प्रभार )

1.     इंद्रजित सिंह राव - सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी, नियोजन आणि संस्कृती

2.     डॉ. जितेंद्र सिंह - विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, भू-विज्ञान, पंतप्रधान कार्यालय, कर्मचारी, सार्वजनिक तक्रारी, अणुऊर्जा आणि अंतराळ 

3.     अर्जुन राम मेघवाल - कायदे आणि न्याय, संसदीय कामकाज  

4.     प्रतापराव जाधव - आयुष,  आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण 

5.     जयंत चौधरी - कौशल्य विकास, उद्योजकता आणि शिक्षण 

 

                राज्य मंत्री

1.     रक्षा खडसे - क्रीडा आणि युवा कल्याण 

2.     मुरलीधर मोहोळ - सहकार, नागरी उड्डाण 

3.     रामदास आठवले - सामाजिक न्याय आणि सबलीकरण 

4.     जितीन प्रसाद - वाणिज्य आणि उद्योगइलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान 

5.     श्रीपाद नाईक - ऊर्जा, नवीन आणि पारंपारिक

6.     पंकज चौधरी - अर्थ 

7.     कृष्ण पाल - सहकार 

8.     नित्यानंद राय - गृह 

9.     व्ही सोमाण्णाजलशक्ती आणि रेल्वे 

10. प्रा. एस पी सिंग बघेलमत्स्य,पशुसंवर्धन, दुग्ध व्यवसाय आणि पंचायती राज 

11. शोभा करंदलाजे - लघु, सूक्ष्म आणि मध्यम उद्योग कामगार आणि रोजगार 

12. कीर्तीवर्धन सिंह - पर्यावरण, वने आणि हवामान बदल, परराष्ट्र 

13. बी एल वर्मा - ग्राहक संरक्षण, अन्नपुरवठा आणि सामाजिक सार्वजनिक वितरणसामाजिक न्याय आणि सबलीकरण 

14. शांतनु ठाकूर - बंदरे, जलमार्ग आणि जलवाहतूक 

15. सुरेश गोपी - पेट्रोलियम, नैसर्गिक वायू आणि पर्यटन 

16. डॉ. एल मुरुगन - माहिती प्रसारण आणि संसदीय कामकाज 

17. अजय टमटा - परिवहन आणि महामार्ग 

18. बंडी संजय कुमार - गृह 

19. कमलेश पासवान - ग्राम विकास 

20. भागीरथ चौधरी - कृषी आणि शेतकरी कल्याण 

21. सतीश चंद्र दुबे - कोळसा आणि खाण 

22. संजय सेठसंरक्षण 

23. रवींद्रसिंह बिट्टू - अन्नप्रक्रिया उद्योग आणि रेल्वे 

24. दुर्गादास उईकेआदिवासी 

25. सुकांता मुजुमदार - शिक्षण आणि ईशान्य भागविकास 

26. सावित्री ठाकूर - महिला बालकल्याण 

27. तोखन साहू - गृह आणि नगर विकास 

28. डॉ. राज भूषण चौधरी - जलशक्ती 

29. भूपतीराजू श्रीनिवास वर्मा - अवघड उद्योग आणि स्टील 

30. हर्ष मल्होत्रा कॉर्पोरेट अफेयर्सपरिवहन आणि महामार्ग 

31. निमोबेन बँभानिया-  ग्राहक, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण 

32. जॉर्ज कुरियन - अल्पसंख्यांक, मत्स्यपशुसंवर्धन आणि दुग्ध व्यवसाय 

33. पवित्रा मार्गरिटा - परराष्ट्र आणि वस्त्रोद्योग 

34. रामनाथ ठाकूर - कृषी आणि शेतकरी कल्याण 

35. अनुप्रिया पटेल - आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण खते आणि रसायान 

36. डॉ. चंद्रशेखर पेम्मासानी - ग्रामविकास आणि दूरसंचार 


#gk #generalknowledge